Yenilik, değişim, ilerleme ve benzeri konular toplumsal zemin bulabildiği müddetçe anlamlı olabilir. Çıkar gruplarına terk edilen sivil alan ile siyaset arasında yaşanan sağırlar diyaloğunun değişimin düşmanı olduğunu acı tecrübelerle öğrenmiş bir halkız biz. Mevcut iktidarın tescilli başarısızlığı karşısında sivil toplumun misyonunu hatırlamanın tam zamanıdır şimdi…
CTP 40. yıl tezlerinde, toplumsal sorumluluk ve duyarlılığa dayalı, aktif, katılımcı ve özne halini almış bir toplum öngörüsü ile sivil toplumculuğun teşvik edilmesi üzerinde durmuş, sivil toplumun politika oluşturma süreçlerine aktif katılımının sağlanması gerektiğine vurgu yapmıştı. Bu tespitler, temsili demokrasiden katılımcı demokrasiye geçişi ve toplumumuzun ihtiyaç duyduğu zihniyet değişimine ilişkin sivil inisiyatiflerin önemini işaret etmektedir…
Bugün en acil ihtiyacımız adil ve dürüst bir yönetim olduğuna göre, toplumda bu yönde gelişecek talepler siyasete de ışık tutacaktır. Bu sürece çeşitli gerekçelerle burun kıvıranlar, adil ve dürüst olmayan yönetimle özdeşleşecektir ister istemez.
Sil baştan diyerek yeni bir devlet inşa etmek, demokratikleşmeyi sağlamak, tüm hukuki ve yasal düzenlemeleri tamamlamak yani değişimin şekilsel yönlerini gözetmek, siyasetin alanına girmektedir. Toplumun talepleri doğrultusunda sistemin rayına oturtulması için ilerici siyasete büyük görevler düşmektedir. Tüm bunlar bir zihniyet değişimiyle desteklenmezse, siyaset tek başına yeterli olamayacaktır. Bu noktada ilerici siyasetin misyonuyla bireylerin ve sivil toplumun misyonu arasında özel bir ilişki olduğunu tespit etmek gerekmektedir…
Tarih boyunca insanlar inatla sivil haklar için mücadele yürütmeseydi, devletler hiçbir zaman insanların eşit olabileceği algısına da ulaşmayacaktı. İlerici siyaset bu mücadelelerin ardından eşit oy hakkını yasal çerçevede düzenlemeseydi, mücadele kazanımlarla taçlandırılamayacaktı. İlerici siyasetle sivil toplum arasında bu örtük işbirliği ve etkileşim olmaksızın toplumların ilerlemesi mümkün olamadı tarih boyunca.
Eski anlayışlarla insanların zihinlerinin kuşatılmasının önüne geçebilecek miyiz? Zihniyet dünyası, sivil alana aittir her koşulda. Orayı devlet hiçbir zaman inşa edemeyecektir. Değişim, eski devlet kültürünün jakoben bir edayla insanların zihinlerini biçimlendirmek üzere faaliyet yürütmesinin önüne geçmektir tam da.
“Her farklı olanı, yeniyi tehdit olarak algılama” hastalığımızı tedavi edebilecek miyiz? Mahvedici olan budur. Bireylerin özgüveni neredeyse yerle yeksandır. Bizi yok edecek olan, her sivil girişim karşısında “şu kişi derin devletin adamıdır” veyahut “bu işin arkasında Türkiye vardır” gibi kolaycı yargılardır. Statüko bugüne kadar bu yöntemlerle kendini muhafaza etmeyi başarmıştır. Demokrasi, demokratikleşme, sloganlaştırılmıştır. Zihniyet yapılarımız Kıbrıs sorunu üzerinden şekillendirilmiş ve bunun dışına çıkılması adeta yasaklanmıştır. Zihniyet düzeyinde insanlar özgürleşmediği vakit demokrasi ile diğer hak ve özgürlükler sadece biçimsel kalacaktır.
Atalete sebep olan sol ve sağ hamasetleri zihinlerdeki değişimle aşmayı başaracaktır toplumumuz. Sivil alanda zihinler özgürleşirken diğer yandan yeni siyaset toplumun yol göstericiliğinde yeni bir sisteme geçişin önündeki engelleri aşacaktır bir bir…
Zihinlerdeki değişim eski olan her şeyle birlikte “çözümsüzlükten medet umma” siyasetini de mahkûm edecektir kaçınılmaz olarak. Merkez sol bu konudaki birikimlerini topluma doğru aktarabilirse, sağdaki iflah olmaz ayrılıkçı politikalar iyiden marjinalize olacaktır yaşanacak bu süreçte. İçte eksik kalan zihniyet değişimi 2000’li yıllarda Kıbrıs sorununda gerçekleşen zihniyet devriminin üzerine inşa edilebilirse, umut dolu bir gelecek bizi bekliyor demektir…
Sivil ağlar ve inisiyatifler yoluyla etkileşime açık katılımcı bir sisteme geçiş için beş yılda bir kendini yurttaş hisseden yarı zamanlı yurttaştan sivil ağlarla kendi sorunlarına sahip çıkan tam zamanlı yurttaşa geçişin vakti gelmiştir. Görev ilerici siyasetin ve çağdaş sivil inisiyatiflerin ortak görevidir.
21 Mayıs 2012, Yenidüzen
Birikim Özgür 